กล้าลองกล้าลุยวันนี้ คุณต้นกล้า ชัยอนันต์ จะพาเราไปดูภูมิปัญญาชาวบ้าน ที่อำเภอโนนสัง จังหวัดหนองบัวลำภู ที่นี่เค้าทอเสื่อจาก "ต้นกกผือ" ขายเป็นรายได้เสริม ต้นกกผือที่ว่า หน้าตาเป็นอย่างไร แล้วเสื่อที่ได้จะสวยขนาดไหนไปติดตามชมกันครับ

กล้าลองกล้าลุยวันนี้ ขอพักจากเรื่องหนักๆหนึ่งวันนะครับ ผมพามาดูชุมชนต้นแบบที่เค้าใช้ภูมิปัญญาชาวบ้าน รวมตัวกันทอเสื่อจากต้นกก ที่เรียกกันว่า "กกผือ" ขาย สร้างรายได้เสริม ในครัวเรือนครับ

ที่บ้านโคกป่ากุง ตำบลหนองเรือ อำเภอโนนสัง จังหวัดหนองบัวลำภู ชาวบ้านที่นี่จะรวมตัวกันนั่งรถออกมาหากกผือกันตั้งแต่เช้า อย่างวันนี้ที่ผมนั่งมากับบรรดาแม่ๆ วัยรุ่น ไม่รู้..รุ่นไหนนะครับ คึกคักกันตลอดทาง

จุดที่เราจะเข้าไปหาอยู่ไม่ไกลเท่าไหร่นะครับ ส่วนใหญ่แล้วมันจะขึ้นอยู่ในพื้นที่ที่มีน้ำท่วมขัง หรือค่อนข้างชื้นแฉะ โดยเฉพาะตามทุ่งกว้าง หนองคลอง หรือบึงใหญ่ๆ ครับ

กกผือ หรือที่บางชุมชน บางพื้นที่เรียกกันว่าต้นผือ เป็นพืชล้มลุกมีลักษณะไม่ต่างกับหญ้า ลำต้นค่อนข้างเหนียวและทนทาน

กกผือจะขึ้นกระจายอยู่ทั่วไป ที่ตอนนี้แต่ละคน ต่างเร่งลงมือเก็บกันแล้วนะครับ ยิ่งไวเท่าไหร่ ก็จะได้มากเท่านั้น ตรงที่มีน้ำขัง กกผือ จะเก็บง่ายหน่อย ใครที่มีเคียว ถือว่าช่วยทุ่นแรงได้เยอะนะครับ แต่ต้องทำใจ กับการเดินลุยน้ำแฉะๆ

การเก็บกกผือไม่ยากอย่างที่คิดนะครับ ถ้าไม่มีเคียวก็ใช้มือนี่แหละครับเก็บ ต้องเลือกต้นที่ไม่แก่จนเกินไป ออกแรงดึง..หรือถอน ขึ้นมาทั้งต้น ถึงจะหักบ้าง บอบช้ำบ้าง ก็ยังถือว่าใช้ได้อยู่นะครับ

ไม่กี่ชั่วโมงเราก็เก็บกกผือได้เยอะแล้วนะครับ ฝนที่ตั้งเค้า ทำท่าจะตกมาแต่ไกล เราจึงต้องรีบกลับเพราะยังเหลือภารกิจอีกหลายอย่าง

กกผือที่เห็นนี้ ใช่ว่าจะนำไปทอเป็นเสื่อได้เลยนะครับ ต้องนำมาตัดส่วนใบด้านบนทิ้ง ให้เหลือแต่ก้านเท่านั้น แล้วนำไปผึ่งแดดให้พอหมาด กรีดแบ่งเส้นและตากแดดจัดๆ อีก 3 แดด ก็เป็นอันใช้ได้

เพื่อเพิ่มสีสัน ก่อนนำไปทอ ให้เป็นลวดลายที่สวยงาม จะนำกกผือมาย้อมสีก่อน โดยใช้สีสำหรับย้อมกกโดยเฉพาะนะครับ จากนั้นก็นำไปผึ่งให้แห้งสนิทแล้วถึงนำมาทอต่อ จนกลายเป็นเสื่อ ให้ได้เราได้ใช้กัน

การทอกกผือ เพื่อใช้ในครัวเรือน ทำกันมาตั้งแต่สมัยบรรพบุรษแล้วนะครับ อย่างหนึ่งผืนที่มีขนาด กว้าง 80 เซนติเมตร ยาว 2 เมตร เหมือนที่ผมช่วยทอนี้ จะใช้เวลาในการทอไม่ต่ำกว่า 3 วัน แถมราคาก็ไม่แพง เริ่มต้นที่ 50 บาทไปจนถึงหลักร้อยต้นๆ ทุกวันนี้ นอกจากทอใช้กันเอง ที่เหลือก็ส่งขาย กลายเป็นของขึ้นชื่อของอำเภอโนนสัง มีสารพัดลวดลาย กลายเป็นเสน่ห์ที่หลายคนชื่นชอบ นี่เป็นอีกหนึ่งตัวอย่าง ในการใช้ชีวิตแบบพอเพียงของคนในชุมชน แวะไปอุดหนุนเสื่อสวยๆกันได้นะครับ

คณาวิทย์ แหวนวงษ์ ถ่ายภาพ แล้วพบกันใหม่ กล้าลองกล้าลุย สวัสดีครับ