ถ้าขายเสื้อมือสอง...มีลิขสิทธิ์

ช่วงต้นปีแบบนี้ คุณสาวๆ ผู้อ่าน Lisa ทั้งหลายคงคิดอยากโล๊ะของใช้เก่าๆ หรือเสื้อผ้าเก่าๆ แล้วเอาไปเปิดท้ายขายของเพื่อจะได้นำเงินมาซื้อของใช้ใหม่ๆ ใช่ไหมครับ...หลายคนพอนึกถึงเหตุการณ์ที่คุณผู้ชายที่นำแผ่นเสียงมี ลิขสิทธิ์ไปวางขายก็เกิดอาการหวาดกลัวว่าจะถูกจับกุมไหม หากเธอนำเอาเสื้อผ้าที่มีลิขสิทธ์อันเป็นสินค้ามือสองของเธอเองไปวางขาย เรื่องนี้นั้นถ้าเอาไปเทียบเคียงกับคดีขายซีดีมือสองที่มีลิขสิทธิ์ หลายท่านก็บอกว่า “ผิดแน่ๆ” ...แต่ช้าก่อนครับ ผมจะค่อยๆ ไล่เรียงให้ทราบกัน

โรงเกลือ...ตลาดมือสองอันดับต้น

ถ้าพูดถึงตลาดโรงเกลือ ต้องถือเป็นสวรรค์สำหรับนักซื้อของมือสองเลยครับ เพราะที่นี่มีร้านค้าประมาณ 3,000 ร้าน แถมเป็นแหล่งจำหน่ายสินค้ามือสองที่ใหญ่ที่สุดในประเทศ มีสินค้าทั้งใหม่และเก่า เสื้อผ้า กระเป๋า รองเท้า เพชร พลอย เครื่องเงิน ปลาแห้ง ปลาย่าง ถ้วยชาม จากเขมร เครื่องใช้ไฟฟ้า เครื่องเคลือบ ถ้วยชาม ผ้าม่าน ผลไม้จากประเทศจีน เวียดนาม ส่วนสินค้าแบรนด์เนมมือสองจากทั่วโลก เกาหลี ฮ่องกง ญี่ปุ่น ปากีสถาน ฝรั่งเศส อเมริกา อังกฤษ เยอรมนีก็มีวางขายที่นี่นะครับ

ถ้าขายเสื้อมือสอง...มียี่ห้อ

ลองตั้งข้อสังเกตกันนะครับว่าทำไมร้านค้าเสื้อผ้า กระเป๋า รองเท้ามือสองในตลาดโรงเกลือถึงไม่ถูกจับ ทั้งๆ ที่ว่า สินค้าพวกนี้เป็นสินค้ามีลิขสิทธิ์ แต่การเอาเสื้อผ้า กระเป๋า รองเท้ามือสองมาวางขายนั้นไม่ได้นำมาทำซ้ำหรือดัดแปลง ซึ่งย่อมไม่ขัดต่อการแสวงหาประโยชน์จากงานอันมีลิขสิทธิ์ตามปกติของเจ้าของ ลิขสิทธิ์และไม่กระทบกระเทือนถึงสิทธิอันชอบด้วยกฎหมายของเจ้าของลิขสิทธิ์ เกินสมควร การเปิดร้านขายเสื้อมือสองจึงไม่ถือว่าเป็นการละเมิดลิขสิทธิ์แห่ง พ.ร.บ.ลิขสิทธิ์ พ.ศ.2537 ครับ

ละเมิด พ.ร.บ.ลิขสิทธิ์ …แล้วมีโทษอย่างไร

ปกติหากเป็นเรื่องที่ไม่ใช่เพื่อผลทางการค้าขายหรือไม่ใช่เรื่องผลประโยชน์ ทางธุรกิจ เจ้าของลิขสิทธิ์มักจะไม่คิดค่าใช้จ่ายหรือค่าลิขสิทธิ์หรอกครับ แต่ถ้าหากว่าเขาไม่อนุญาต แต่เรากลับนำผลงานของเขาไปใช้ เช่นนำเอารูปวาด การออกแบบโลโก้ของเขาไปใช้ประกอบงานต่างๆ ของเรา หรือเลียนแบบงานของเขาเสียเลย แบบนี้มีโทษปรับ 20,000- 200,000 บาทเลยนะครับ

โทษจะหนักขึ้นถ้าหากละเมิดลิขสิทธิ์ผลงานของผู้อื่น แล้วนำไปใช้เพื่อผลทางการค้า เช่นเห็นการออกแบบลวดลายกราฟฟิกของเขาสวยดี ก็เลยตั้งโรงงานเสื้อผ้า โดยนำภาพการออกแบบของเขามาพิมพ์เป็นลายเสื้อการกระทำอย่างนี้เป็นการละเมิด ลิขสิทธิ์เพื่อผลทางการค้าถึงขั้นคุกเลยนะครับ เพราะมีโทษจำคุก 6 เดือน – 4 ปี หรือปรับ 100,000 –800,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับเลยทีเดียว

ผิดเมื่อขายเสื้อใหม่...ก็อปปี้โรงงานลิขสิทธิ์

มีความเข้าใจผิดทางกฎหมายของคนส่วนใหญ่อยู่ข้อหนึ่งที่ว่าพี่น้องพ่อค้าแม่ ขายไม่ใช่ผู้ผลิตหรือดัดแปลงสินค้าที่มีลิขสิทธิ์ เป็นแค่พ่อค้าแม่ขายธรรมดาคงไม่ผิดอะไรนักหรอก เข้าใจผิดแล้วครับ ผมขอย้ำกับคุณผู้อ่านเลยนะครับว่าผู้ที่ค้าขายสินค้าที่ควรรู้ว่าผลิตหรือ จัดทำขึ้นโดยละเมิดลิขสิทธิ์ มีโทษจำคุกตั้งแต่ 3 เดือน – 2 ปี หรือปรับ 50,000 – 400,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับเลยนะครับ

กฎหมายทุกฉบับมีรายละเอียดเฉพาะ ดังนั้นต้องค่อยๆ ทำความเข้าใจไปทีละประเด็น อย่าได้เอาไปเทียบกันผิดๆ ประเภทที่ว่า คิดเอาเองจากกรณีโน้นกรณีนี้ ทั้งๆ ที่เป็นความผิดต่อกฎหมายคนละฉบับ ดังนั้นย้ำอีกครั้งว่า “ขายเสื้อมือสอง...มีลิขสิทธิ์ไม่ผิดกฎหมาย” ครับ แต่อาจเสียใจนิดๆ เพราะเคยซื้อมาใช้ในราคา 1,200 บาท แต่ต้องมาขายแค่ 200 บาท...เผลอๆ ต่อไปต่อมาเหลือ 120 อีกครับ...แหม ข้าวของมันเสื่อมราคาตามเวลาและการใช้งานครับผม