ปัจจุบันนี้การแสดงออกถึงความสามารถ หรือการแสวงหาความรู้ ชื่อเสียง เงินทองแค่แผ่นดินไทยไม่เพียงพอแล้วนะครับ อย่างสมัยก่อนถ้าเด็กต่างจังหวัดคนไหนได้เข้ามาเรียนหนังสือในกรุงเทพฯ ก็สุดเท่ห์แล้วครับ แต่ตอนนี้เรียนที่กรุงเทพฯ ธรรมดามาก ใคร ๆ ก็เข้ามาเรียนได้ ค่านิยมอีกอย่างหนึ่งไม่ว่าจะเป็นเด็กต่างจังหวัดหรือเด็กกรุงเทพฯ ยังไงต้องไปศึกษาต่อต่างประเทศให้ได้ ยิ่งถ้าเป็นอังกฤษ หรือสหรัฐฯ ภาษีความเป็นนักเรียนนอกจะดีกว่าชาติอื่น ๆ เลยนะครับ หรือในแวดวงบันเทิงนักร้องนักแสดงคนไหนมีชื่อเสียงบ้านเราก็จะเรียกว่า ซูเปอร์สตาร์ แต่ปัจจุบันนี้พอโด่งดังที่เมืองไทยก็ต้องโกอินเตอร์ ไปรับงานแสดง งานเดินแบบหรือร้องเพลงให้ชาวต่างประเทศได้ชื่นชมในฝีมือคนไทย แบบนี้ถึงจะเจ๋งจริงในวงการบันเทิง (เราจึงมักจะได้ยินคำถามของนักข่าวที่ถามดารา หรือนักร้องดัง ๆ เสมอ ๆ ว่า “จะโกอินเตอร์เมื่อไหร่”

แม้แต่บริษัทฯ ห้างร้านสมัยก่อนอาศัยขายสินค้าทั่วประเทศได้ ก็ถือว่าเป็นธุรกิจขนาดใหญ่แล้ว แต่ปัจจุบันไม่ใช่ครับ บริษัทฯ ใหญ่ ๆ ก็ต้องออกไปทำมาค้าขายนอกประเทศ เผลอ ๆ มีการร่วมทุนกับกลุ่มธุรกิจต่างชาติ เพราะยังมีตลาดซื้อขายสินค้าทั่วโลกรออยู่ หลังจากที่แทบทุกประเทศของโลกใบนี้เปิดเขตการค้าเสรี ใครใคร่ค้า ค้า ใครใคร่ขาย ขาย (แต่ก็มีขอบเขตเหมือนกันนะครับ) จนเดี๋ยวนี้ผมไม่แน่ใจแล้วครับว่าบริษัทฯ ไหนบ้างที่มีสัญชาติไทย เชื้อชาติไทยเต็มร้อยเปอร์เซ็นต์

ทำไมต้อง...โกอินเตอร์
      คำถามของผมก็คือทำไมเราต้องโกอินเตอร์ เสียงลูกสาวตะโกนตอบมาว่า ก็ประเทศเรายังด้อยกว่าประเทศอื่นเขานะสิป๊า (ยอมรับเถอะครับว่าเรายังเป็นประเทศด้อยพัฒนา) ทั้งเรื่องการเรียน ความรู้ทางธุรกิจ ความเชี่ยวชาญในความเป็นมืออาชีพของแต่ละสาขาวิชาชีพ ที่สำคัญในเมื่อโลกทั้งโลกเขาหมุนไปด้วยกระแสโลกาภิวัตน์ (Globalization) เราจะทำตัวเป็นประเทศโดดเดี่ยวไม่ยุ่งเกี่ยวกับใครคงไม่ได้ และในเมื่อเราพัฒนายังไม่ถึงเขา เราก็ต้องเดินทางไปต่างประเทศด้วยเหตุผลต่าง ๆ นานา ทั้งไปศึกษาต่อ ไปทำมาค้าขาย ไปทำงาน ไปท่องเที่ยวดูบ้านดูเมืองดูผู้คน ไปหาคู่ (อย่าหัวเราะครับ เพราะผมก็เห็นสาวไทยเบื่อผู้ชายไทย และอยากมีคู่ต่างชาติเยอะแยะ) สารพัดเหตุผลของการเดินทางไปแต่ละประเทศ แต่การเดินทางออกนอกราชอาณาจักรไทยไปยังนานาประเทศ เรามีความจำเป็นต้องรู้จักกับคำว่าหนังสือเดินทาง (passport) และการทำวีซ่า (visa) ซึ่งเป็นพื้นฐานเบื้องต้นก่อนการโกอินเตอร์เพื่อการสร้างฝันของแต่ละคนครับ

     ไปต่างประเทศ...ต้องมีหนังสือเดินทาง
     เหตุที่ต้องมีหนังสือเดินทางเมื่อต้องเดินทางออกนอกประเทศ ก็เพราะหนังสือเดินทางส่วนใหญ่จะมีหมายเหตุจากประเทศที่เป็นผู้ออกหนังสือ เดินทางให้ โดยชี้แจงว่าผู้ถือหนังสือเดินทางเป็นพลเมืองของประเทศนั้นและขอความกรุณา ให้พลเมืองของประเทศตนสามารถผ่านเข้าไปในประเทศได้และได้รับการปฏิบัติต่อ ผู้ถือหนังสือเป็นไปตามธรรมเนียมปฏิบัติของนานาชาติ นั่นก็คือการที่คุณได้รับการยืนยันว่าคุณเป็นใคร มาจากไหน นอกจากนั้นความทันสมัยของเทคโนโลยี่ทำให้ปัจจุบันรูปแบบหนังสือเดินทางของ ประเทศต่าง ๆ จะมีมาตรฐานเดียวกันคือมีข้อมูลทางชีวภาพ (biometric passport) ได้แก่ลายนิ้วมือ กรุ๊ปเลือด ส่วนสูง ใบหน้าซึ่งเขาสามารถตรวจสอบผ่านระบบออนไลน์ได้ทั่วโลกเลยนะครับ ส่วนวีซ่านั้นคือการขอรับการประทับตราเพื่อเดินทางไปต่างประเทศ โดยการขอวีซ่าก็จะขึ้นอยู่กับเงื่อนไขของแต่ละประเทศที่เราจะไป (แปลว่าคุณต้องไปทำหนังสือเดินทางที่กระทรวงการต่างประเทศหรือสาขาก่อนที่ คุณจะไปขอวีซ่าที่สถานทูตหรือสถานกงสุลของประเทศที่เราจะไปครับ) ส่วนใหญ่ถ้าคุณไปเที่ยวโดยผ่านการซื้อทัวร์กับบริษัทจัดนำเที่ยวก็จะไม่ค่อย มีปัญหาครับ เพราะบริษัททัวร์จะดำเนินการแทนคุณ แต่หากคุณเดินทางไปเองอาจจะยุ่งยากนิดหน่อยครับ (ขึ้นอยู่กับประเทศที่คุณจะไป)

      อายุหนังสือเดินทาง...5 ปี
      โดยปกติแล้วอายุของหนังสือเดินทางมีระยะเวลา 5 ปีครับ ไม่ว่าจะเป็นหนังสือเดินทางของบุคคลธรรมดาที่บรรลุนิติภาวะแล้ว (หน้าปกสีแดงเลือดหมู) หนังสือเดินทางราชการ (หน้าปกสีน้ำเงินเข้ม/ผู้ถือต้องใช้ในราชการเท่านั้น ไม่สามารถนำไปใช้ในการเดินทางส่วนตัว โดยมีข้อกำหนดออกเฉพาะข้าราชการ เจ้าหน้าที่ของหน่วยงานที่จัดตั้งตามรัฐธรรมนูญ สมาชิกรัฐสภาซึ่งเดินทางไปราชการในต่างประเทศ และบุคคลอื่นใดที่เดินทางเพื่อทำประโยชน์แก่ทางราชการตามที่กระทรวงการต่าง ประเทศอนุมัติ) และหนังสือเดินทางทูต (หน้าปกสีแดงสด/มีข้อกำหนดออกให้เฉพาะบุคคล) ส่วนหนังสือเดินทางของพระ ออกให้สำหรับพระภิกษุและสามเณรที่ได้รับอนุญาตให้เดินทางไปต่างประเทศตามนัย ระเบียบมหาเถรสมาคม อันนี้ก็ขึ้นอยู่กับระเบียบของมหาเถรสมาคม ส่วนหนังสือเดินทางเพื่อไปประกอบพิธีฮัจญ์ที่ออกให้ชาวมุสลิมที่เพื่อเดิน ทางไปประกอบพิธีฮัจญ์ หนังสือเดินทางประเภทนี้จะมีอายุ 2 ปีเท่านั้นครับ

      เอกสารเพื่อยื่นขอ...หนังสือเดินทางธรรมดา
     โดยทั่วไปแล้วบุคคลธรรมดาอย่างผมและคุณผู้อ่านที่บรรลุนิติภาวะแล้วเราก็คงขอหนังสือเดินทางธรรมดาซึ่งต้องใช้เอกสารประกอบ การยื่นคำขอคือ บัตรประจำตัวประชาชนที่ยังมีอายุใช้งาน หรือ บัตรข้าราชการ หรือ บัตรประจำตัวที่ใช้แทนตามกฎกระทรวงมหาดไทยฉบับจริง (ในกรณีที่เป็นบัตรข้าราชการให้นำสำเนาทะเบียนบ้านมาด้วยครับ) และหากคุณผู้อ่านแก้ไขชื่อ สกุล หรือวันเดือนปีเกิด ฯลฯ ซึ่งไม่ตรงกับบัตรประชาชนให้นำหลักฐานการแก้ไขที่เกี่ยวข้องมาแสดงด้วย นอกจากนี้ต้องเตรียมเงินมาเพื่อเสียค่าธรรมเนียมในการทำหนังสือเดินทาง 1,000 บาทขาดตัวครับ

      ผู้เยาว์อายุ 15-20 ปี...ทำหนังสือเดินทาง
กรณีที่เด็กมีอายุ 15 ปีขึ้นไปแต่ยังไม่ครบ 20 ปีบริบูรณ์ นั่นแปลว่าเขาทำบัตรประชาชนแล้วเขาจึงเป็นวัยรุ่นที่สามารถติดต่อขอทำ หนังสือเดินทางด้วยตนเองได้เลยครับ แต่ต้องมีหนังสือยินยอมของพ่อและแม่ หรือผู้มีอำนาจปกครองที่ยินยอมให้เขาเดินทางไปต่างประเทศได้ โดยหนังสือยินยอมนั้นต้องผ่านการรับรองจากอำเภอหรือเขตมาแสดงประกอบการยื่น คำร้องด้วยนะครับ ซึ่งหากไม่มีหนังสือยินยอมของพ่อและแม่หรือผู้มีอำนาจปกครองผู้เยาว์ บุคคลเหล่านี้ต้องจูงมือกันมาลงนามต่อหน้าเจ้าหน้าที่ในวันที่ยื่นคำร้อง (หากฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งมาไม่ได้ ให้มาลงนามในวันรับเล่มหรือมีหนังสือยินยอมจากฝ่ายที่มาไม่ได้มาแสดงก็ได้)

ส่วนเอกสารที่นำมายื่นขอหนังสือเดินทางคือ บัตรประจำตัวประชาชนที่ยังมีอายุใช้งาน หากพ่อแม่มาไม่ได้ก็ต้องมีหนังสือยินยอมให้ผู้เยาว์เดินทางไปต่างประเทศที่ ผ่านการรับรองจากอำเภอ/เขต และบัตรประจำตัวประชาชนของผู้ปกครองพร้อมรับรองสำเนาถูกต้อง หากมีการเปลี่ยนชื่อเปลี่ยนนามสกุลก็ต้องมีหลักฐานใบเปลี่ยนชื่อ เปลี่ยนนามสกุล เอกสารหลักฐานการรับรองบุตรหรือรับบุตรบุญธรรม ทะเบียนบ้าน คำสั่งศาลกรณีระบุผู้มีอำนาจปกครองแทนบิดามารดา เป็นต้น อย่างไรก็ตามเอกสารพวกนี้ต้องเป็นต้นฉบับ และหากเป็นสำเนาต้องผ่านการรับรองสำเนาถูกต้องจากหน่วยงานที่ออกเอกสารดัง กล่าวเท่านั้นครับ (ไม่ใช่รับรองโดยเจ้าของเอกสาร)

     ผู้เยาว์อายุต่ำกว่า 15 ปี...ทำหนังสือเดินทาง
ยิ่งอายุต่ำกว่า 15 ปี แบบนี้ยิ่งมีรายละเอียดในการทำหนังสือเดินทางครับ ซึ่งผมว่าคงช่วยให้คุณพ่อคุณแม่ที่คิดจะส่งลูกไปเรียนซัมเมอร์ หรือไปเรียนต่างประเทศเป็นเรื่องเป็นราว จะได้นำไปใช้ประโยชน์สำหรับการโกอินเตอร์ของลูกหลาน โดยคุณพ่อและคุณแม่ต้องจูงมือลูกหลานพร้อมทั้งนำใบเกิด (สูติบัตร) ฉบับจริงมาแสดง หากเป็นสำเนาต้องได้รับการรับรองสำเนาถูกต้องจากอำเภอ/เขตมาแสดงพร้อมผู้มี อำนาจปกครอง หากผู้มีอำนาจปกครองไม่สามารถมาดำเนินการได้ สามารถมอบอำนาจให้ผู้อื่นมาดำเนินการแทนได้ แต่ต้องมีหนังสือมอบอำนาจและหนังสือยินยอมให้ผู้เยาว์เดินทางไปต่างประเทศ พร้อมทั้งบัตรประจำตัวประชาชนของพ่อแม่และ/หรือผู้มีอำนาจปกครองฉบับจริงมา แสดง ทั้งนี้หนังสือมอบอำนาจและหนังสือยินยอมให้ผู้เยาว์เดินทางไปต่างประเทศต้อง ผ่านการรับรองจากอำเภอหรือเขตด้วยนะครับ

     ผู้เยาว์ที่พ่อแม่...ไม่จดทะเบียนสมรส
     กรณีที่ผู้เยาว์ที่เกิดจากพ่อแม่ไม่ได้จดทะเบียนสมรสกัน แบบนี้คุณแม่สามารถลงนามให้ลูกเดินทางไปต่างประเทศได้ฝ่ายเดียวเลยนะครับ โดยให้ทำบันทึกคำให้การจากอำเภอหรือเขตยืนยันว่าไม่ได้จดทะเบียนสมรสพร้อม แสดงหลักฐานบัตรประจำตัวประชาชนที่มีอายุใช้งานอยู่ และมีคำนำหน้านามของแม่เป็น “นางสาว” ต่อเจ้าหน้าที่รับคำร้องครับ สำหรับคุณแม่ที่ไม่ได้จดทะเบียนสมรสแต่ใช้คำนำหน้าว่า “นาง” ก็สามารถลงนามให้ลูกเดินทางไปต่างประเทศได้ฝ่ายเดียวโดยนำหนังสือรับรองการ อุปการะบุตรแต่เพียงผู้เดียวจากอำเภอหรือเขตมาแสดง

จะเห็นได้ว่ากรณีพ่อแม่ไม่จดทะเบียนสมรสคุณแม่เป็นฝ่ายเดียวที่สามารถลงนาม ให้ลูกเดินทางไปต่างประเทศได้นะครับ เว้นเสียแต่ว่าคุณพ่อมีคำสั่งศาลมาแสดงว่าคุณพ่อเป็นผู้อุปการะผู้เยาว์แต่ ผู้เดียว ส่วนคุณพ่อคุณแม่ที่ได้ยกผู้เยาว์ให้เป็นลูกบุญธรรมของผู้อื่นแล้ว ไม่สามารถลงนามแทนพ่อแม่บุญธรรมได้ต้องให้พ่อแม่บุญธรรมเป็นผู้ลงนามเท่า นั้นครับ

เหล่านี้เป็นเพียงพื้นฐานในการทำหนังสือเดินทางเท่านั้น ยังมีรายละเอียดของการขอวีซ่า ซึ่งก็ขึ้นอยู่กับเงื่อนไขของแต่ละประเทศ โดยคุณสามารถหารายละเอียดได้ที่กระทรวงการต่างประเทศ และสถานทูตของประเทศที่คุณจะเดินทางไปได้ แต่คุณผู้อ่านครับบางประเทศคุณไม่ต้องขอวีซ่าหากคุณเดินทางไปพำนักอยู่ ประเทศนั้น ๆ เพียง 2 สัปดาห์- 3 เดือน ลองเข้าไปดูรายละเอียดที่เว็บไซต์ของกรมการกงสุล กระทรวงการต่างประเทศนะครับ