อ.เจษฎา เจ้าของฉายา ‘นักสืบวิทยาศาสตร์’ ได้ออกมาไขปริศนาปรากฏการณ์ลำแสงลึกลับ ที่มีการแชร์ผ่านโซเชี่ยล พร้อมทั้งอ้างว่าเป็นปรากฏการณ์ ที่เกิดขึ้นในประเทศฝั่งตะวันตก
หลังจากมีการแชร์ภาพ ปรากฏการณ์ลำแสงปริศนา เป็นเส้นตรงส่องจากท้องฟ้าจรดพื้นดิน พร้อมทั้งเขียนคำบรรยาย อ้างเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นในประเทศ อิตาลี รัฐฟลอริด้า ของสหรัฐฯ และเม็กซิโก จนทำให้เกิดความสงสัยในหมู่ผู้ใช้สื่อสังคมออนไลน์ว่าเป็นเรื่องราวที่เกิดขึ้นจริง หรือเป็นเพียงภาพที่ทำการดัดแปลง ตัดต่อขึ้นมาหรือไม่นั้น
ล่าสุด อ.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ผู้ได้รับฉายา ‘นักสืบวิทยาศาสตร์’ ได้ออกมาชี้แจงเรื่องดังกล่าวผ่านเฟซบุ๊คส่วนตัว @Jessada Denduangboripant โดยระบุว่า
ลำแสงดังกล่าวคล้ายกับข้อมูลที่ได้ชี้แจงไปก่อนหน้านี้ เกี่ยวกับลำแสงปริศนาเหนือปิรามิดมายัน หรือแหล่งโบราณคดีขนาดใหญ่ที่สร้างขึ้นโดยชาวมายาในเขตวัฒนธรรมเมโสอเมริกัน ซึ่งเหตุการณ์ดังกล่าวเกิดขึ้นจากความผิดปกติของกล้อง มีชื่อว่า ” rolling shutter artifact” หรือ อาการภาพล้มของกล้องที่อยู่ในมือถือเมื่อถ่ายแสงที่วาบสว่าง
“คำอธิบายลำแสงปริศนาเหนือปิรามิดมายัน .. มาจากภาพล้มเพราะ rolling shutter”
ช่วงที่ผ่านมา หลายคนน่าจะเคยเห็นภาพแชร์กันของลำแสงประหลาดที่สาดลงมาพร้อมกับฟ้าผ่า (คล้ายรูปทางซ้าย) ซึ่งบางคนก็พูดไปไกลถึงสัญญาณจากสวรรค์ไปโน้นเลย
แต่ ดร.ชิว บัญชา ธนบุญสมบัติ จาก สวทช. ได้หาคำอธิบายมาให้แล้ว จากเพจต่างประเทศ ซึ่งอธิบายรูปที่คล้ายๆ กันและดังมาก ของลำแสงประหลาดพุ่งขึ้นจากวิหารทางปิรามิดของชาวมายัน ที่หลายคนบอกว่าเป็นพลังยูเอฟโอ ส่วนผมเองดูตอนแรกยังนึกว่าเป็นภาพตัดต่อเลย (ดูลิงค์ด้านล่าง)
คำเฉลยก็คือ มันเป็นผลจาก ” rolling shutter artifact” หรือ อาการภาพล้มของกล้องที่อยู่ในมือถือเมื่อถ่ายแสงที่วาบสว่าง เช่น ฟ้าผ่าอย่างในรูป … ซึ่งเป็นเรื่องปรกติ ไม่ใช่ว่าเซนเซอร์ของกล้องเสีย หรือมีแสงสะท้อนในเลนส์กล้อง แต่อย่างไร
กล้องดิจิตอลราคาถูกอย่างในมือถือนั้น จะใช้กระบวนการบันทึกภาพแบบ rolling shutter ซึ่งภาพที่เราเห็นจะถูกเซนเซอร์ในกล้องแสกน บันทึกภาพไปทีละคอลัมน์ (หรือทีละแถว ถ้าถือกล้องในแนวนอน) ไม่ใช่บันทึกทั้งภาพ (global shutter) อย่างกล้องดิจิตอลราคาแพงหรือกล้องฟิล์ม
ดังนั้น เมื่อมีแสงวาบเข้ามาในช่วงเวลาสั้นๆ อย่างแสงฟ้าผ่าหรือแสงแฟลช เข้ามาที่กล้อง เซนเซอร์ของกล้องก็บันทึกภาพไปทีละคอลัมน์ … ทีนี้ก็ขึ้นกับโชคแล้วว่าเซนเซอร์ช่วงไหน
คอลัมน์ไหนที่จะบันทึกแสงที่พุ่งเข้ามาได้พอดี ลำแสงก็จะเกิดขึ้นตรงนั้นของภาพ (เช่น ภาพวิหารมายัน ที่เหมือนพุ่งขึ้นมาจากปิรามิดเลย) ถ้าเป็นฟ้าผ่า ก็มักจะได้เป็นสีชมพู ถ้าเป็นแสงแฟลช ก็มักจะเป็นสีขาว
สุดท้าย เค้าได้ลองถ่ายภาพด้วยมือถือ ไอโฟน5 ถ่ายแฟลชที่ยิงแสงถี่ๆ แบบสโตรบ (strobe) ซึ่งก็ได้ภาพแถบแสงสว่าง ออกมาเช่นกันอย่างที่เห็นด้านล่าง และอีกหลายๆ แบบครับ
