อาจารย์เผ่าทอง ยันทำได้ ชมดอกไม้จันทน์สวย รับส่งต่อจากมือ เหตุไม่ได้ห้ามและไม่ได้ถูกบัญญัติไว้
วานนี้ (24 ต.ค. 60) นายเผ่าทอง ทองเจือ ผู้เชี่ยวชาญด้านวัฒนธรรม ได้โพสต์ข้อความชี้แจงข้อมูลผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัว กรณีที่เกิดการส่งต่อข้อความต้องห้ามในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพในหลวงรัชกาลที่ 9 อาทิ การห้ามส่งต่อดอกไม้จันทน์ให้กัน การห้ามชมดอกไม้จันทน์ว่าสวย หรือการห้ามรับไหว้ขณะถือดอกไม้จันทน์ ว่า
ที่ผ่านมาก็มีการหยิบส่งต่อให้กันมาโดยตลอด รวมถึงมีการรับฝากและถือขึ้นไปวางบนเมรุอยู่เสมอ “ไม่เข้าใจว่าธรรมเนียมที่ห้ามส่งดอกไม้จันทน์ให้กัน เกิดขึ้นมาสมัยไหน และใครเป็นคนบัญญัติ”
ส่วนการห้ามชมว่าดอกไม้จันทน์สวยนั้น สมัยก่อนก็มีการชมกัน หากทำไม่สวยก็สั่งให้ทำใหม่ หรือการที่ห้ามยกมือไหว้ระหว่างรับดอกไม้จันทน์ก็ไม่เคยเห็น เพราะที่ผ่านมาก็รับไหว้มาโดยตลอด จึงสงสัยว่านี่เป็นธรรมเนียมใหม่
ตั้งใจว่าจะอดใจเอาไว้พูดหลังงานถวายพระเพลิงแล้ว แต่ก็มีคนกระหน่ำส่งไลน์กับเรื่องที่ไร้เหตุผล ไร้สาระมากๆ มาให้ทุกวี่ทุกวัน วันนี้จึงต้องขอพูดถึง ข้อห้ามต่างๆ นานาเกี่ยวกับดอกไม้จันทน์ ที่ตะบี้ตะบันส่งกันทั่วทั้งเมืองสักหน่อย เพราะเกิดมาก็หกสิบกว่าปีแล้ว เวลาไปงานศพตามวัดต่าง ก็มีคนของวัดหรือของเจ้าภาพ หยิบดอกไม้จันทน์จากพานที่จัดเตรียมไว้ส่งให้โดยตลอด เพราะเราเป็นผู้ใหญ่
เวลาเราเดินไปที่เชิงเมรุ ก็จะมีคนหยิบดอกไม้จันทน์จากพานส่งให้ มีทั้งส่งมือต่อมือ มีทั้งส่งด้วยพานต่อมือ หรือบางครั้งเวลาจะไปงานศพก็มีญาติพี่น้อง หรือเพื่อนฝูงที่ไปร่วมงานเผาศพไม่ได้ ฝากดอกไม้จันทน์ไปร่วมเผาศพด้วย ก็รับฝากและถือขึ้นไปวางบนเมรุเสมอๆ ก็ไม่เคยมีใครว่าเลย
ไม่เข้าใจว่าธรรมเนียมที่ห้ามส่งดอกไม้จันทน์ให้กัน เกิดขึ้นมาสมัยไหน และใครเป็นคนบัญญัติ และที่งงมากก็คือ การห้ามชมว่าดอกไม้จันทร์สวย ก็ไม่รู้ว่าเป็นธรรมเนียมที่ใครบัญญัติขึ้น ด้วยเช่นกัน เพราะที่บ้านของผมในสมัยเด็กๆเวลาคุณปู่คุณย่าคุณตาคุณยายจะไปงานเผาศพก็จะสั่งบ่าวไพร่
เอาหีบไม้ที่บรรจุท่อนไม้จันทน์ มาไสให้เป็นขี้กบแบบ ที่เป็นแผ่นวงๆ แล้วจึงนำมาประดิษฐ์เป็นดอกไม้ และเข้าช่อกับธูปเทียนไม้ระกำ เวลาบ่าวไพร่ทำเสร็จเรียบร้อยแล้ว ก็ให้คุณปู่คุณย่าคุณตาคุณยายได้เห็น ท่านผู้ชมเชยกันว่าสวยงามดี เพราะถ้าทำไม่สวย ท่านก็สั่งให้ทำใหม่ใครจะถือของไม่สวยไม่งามไปงานศพได้
ส่วนธรรมเนียมที่มีดอกไม้จันทน์อยู่ในมือ แล้วห้ามยกมือขึ้นไหว้หรือรับไหว้ก็งงมาก เพราะตั้งแต่เกิดจนอายุหกสิบกว่าวันนี้ ก็พนมมือไหว้ และพนมมือรับไหว้ ทั้งทั้งที่มีดอกไม้จันทน์อยู่ในมือมาโดยตลอด เพราะเวลาเดินขึ้นเมรุ ก็มักจะเจอกับแขกผู้ใหญ่และแขกเด็กกว่า ที่ไปร่วมงาน ถ้าไม่ไหว้หรือรับไหว้กันตอนนั้น ก็ไม่รู้ว่าจะไปไหว้หรือรับไหว้กันตอนไหน
เพราะเมื่อเผาศพเสร็จแล้ว ต่างก็แยกย้ายกันกลับบ้านเลย ก็เลยสงสัยว่าคงจะเป็นธรรมเนียมใหม่ ที่บัญญัติขึ้นในงานพระเมรุครั้งนี้ และสงสัยอีกว่า….ต่อนี้ไป คงจะต้องหนีไปเดินตรอก ปล่อยให้พวกคนที่เขาบัญญัติธรรมเนียมใหม่นี้…ขึ้นมาเดินถนนแทน……
