เป็นประจำทุกปี ที่เทศกาลกินเจ ประเพณีถือศีลกินผักในจังหวัดทางภาคใต้ อย่างภูเก็ต สงขลา มักจะเห็น “ม้าทรง” ร่วมทำพิธีด้วยการทรมานร่างกายตัวเอง ทั้งการนำเหล็กแหลมทิ่มแทงร่างกาย การวิ่งบนกองไฟ หรือการเหยียบนมีดดาบที่แหลมคม เป็นภาพที่น่าหวาดเสียว และน่าทึ่ง เหตุใดพวกเขาจึงยอมทรมานร่างกายตัวเอง โดยที่ไม่แสดงความรู้สึกเจ็บปวดออกมาให้เห็น
อธิบายได้ว่าเป็นเพราะ ม้าทรง ผู้ซึ่งแทนตัวเองว่า เป็นร่างทรงของเทพเจ้าจีน ลงมาประทับร่างม้าทรงทุกๆเทศกาลกินเจหรือในโอกาสต่างๆ โดยอาการของคนจะเป็นม้าทรง จะมีลักษณะแปลกๆ ให้เห็น คือ มีอาการสั่น ตบโต๊ะ หัวเราะเสียงดังลั่นราวกับนักรบจีนสมัยโบราณ ก่อนจะใช้อาวุธประจำกายแสดงอิทธิฤทธิ์ปาฏิหาริย์ อาทิ ใช้ มีดดาบทิ่มแทงปาก แทงคอ และส่วนต่างๆของร่างกาย หากใครที่มีจิตใจบริสุทธิ์ เชื่อกันว่า จะสามารถทนความทรมานเหล่านี้ได้
จะเชื่อได้อย่างไรว่า บรรดาม้าทรง มีเทพเจ้าประทับอยู่ในร่าง บ้างก็ว่าเหล่านี้เป็นกลลวงที่ใช้เทคนิคหลอกตาประชาชน แต่สุดท้ายก็อธิบายไม่ได้ว่าใช้เทคนิคอย่างไร และหากท้าให้ใครมาลองนำเหล็กแหลมทิ่มแทงแบบที่ม้าทรงทำ ก็ไม่มีใครกล้าลอง เพราะหวั่นจะเสียเลือดเสียเนื้อ จนเกิดอันตราย ต่างจากม้าทรงที่ทำไปได้โดยไม่สะทกสะท้าน เพราะบรรดาเหล่าม้าทรงบอกว่า ไม่มีใครอยากจะเป็นม้าทรงเพื่อแสดงอิทธิฤทธิ์โชว์ใคร แต่เป็นผู้ที่ถูกเลือกแล้วจากองค์เทพเจ้า
สิ่งเหล่านี้เป็นความเชื่อที่อยู่คู่กับคนไทยเชื้อสายจีนกับเทศกาลกินเจ มาเนิ่นนาน ความเชื่อนี้ เป็นความศรัทธา ที่ไม่มีใครสามารถอธิบายได้ และที่ชาวบ้านกราบไหว้ ก็ไม่ได้กราบไหว้คนทรง แต่เป็นการกราบไหว้เทพเจ้าที่พวกเขานับถือในร่างทรง การที่เห็นว่าพวกเขา ทรมานร่างกายจริง ๆ แล้ว เป็นการแสดงปาฏิหารย์ว่ามีเทพเจ้าประทับทรงอยู่จริง เหล่าม้าทรงต้องทรมานร่างกาย เพื่อรับเคราะห์ภัยจากผู้ร่วมงานกินเจแทน แบกรับความเจ็บปวดจากประชาชนตลอดเส้นทาง เช่นเดียวกับการทรมานร่างกายแบบอื่น ต้องขอบอกได้คำเดียวว่า แบบนี้..ไม่เชื่ออย่าลบหลู่
อย่างไรก็ดี ใช่ว่าม้าทรงจะไม่เสียเลือดเสียเนื้อ บางรายเลือดโชกตามร่างกาย หรือถูกเพลิงไฟเผาร่างได้รับบาดเจ็บ หนักกว่านั้น อาจจะถึงขั้นเสียชีวิต อย่างเช่นม้าทรงที่ระนองตกบันไดมีด 39 ขั้นจนเสียชีวิตเมื่อ 2 ปีที่ผ่านมา ลักษณะเช่นนี้ เชื่อกันว่า เหมือนกับถูกเจ้าทิ้ง หรือถอยทรงกลางอากาศ คนวงในจะเข้าใจกันว่าเป็นลักษณะผิดคำพูด ผิดสัจจะวาจา หรืออาจจะไปกระทำอะไรบางสิ่งบางอย่างที่ไม่ดีหรือไม่ถูกต้อง จนถูกเจ้าทิ้งกลางอากาศ
สุดท้ายแล้ว ในบางอย่าง บางเรื่อง ก็หาข้อสรุปไม่ได้ คำอธิบายใด ๆ และก็ไม่สามารถเปลี่ยนความคิด และความศรัทธาของมนุษย์ได้ ในเมื่อความเชื่อม้าทรงในเทศกาลกินเจ สืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคน ก็นับว่าเป็นคุณค่าทางวัฒนธรรมที่สมควรรักษา สืบทอดให้คนรุ่นหลังได้เห็น ถึงพลังศรัทธาและความเชื่อที่มีมาแต่ช้านาน สอนลูกหลานให้ถือศีลกินเจ ดำรงตนอยู่ในศีลธรรมอันดีงาม มีความบริสุทธิ์ สะอาด ทั้งกาย วาจา ใจ
ขอบคุณภาพจากเฟซบุ๊ค LHong Betong
