วิลล่าวัฒนา พระตำหนักที่ประทับของรัชกาลที่ ๙ ในสวิตเซอร์แลนด์
วิลล่าวัฒนา (Villa Vadhana) เป็นพระตำหนักที่ประทับของสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี, สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์, พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล และพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในสวิตเซอร์แลนด์
[caption id="attachment_38848" align="alignnone" ]
อีกหนึ่งเหตุผลที่ ทั้ง ๔ พระองค์ เสด็จฯ ประทับที่ต่างแดน ด้วยเหตุที่ว่า “น้องชายคนโตไม่แข็งแรง แม่เลยคิดว่าควรไปอยู่ต่างประเทศที่มีอากาศสบายๆ เสด็จลุง (รัชกาลที่ ๗) ทรงแนะให้ไปสวิตเซอร์แลนด์ … ต้นเดือนเมษายน ๒๔๗๖ แม่กับลูกสามคน พร้อมแหนนและบุญเรือน ก็ออกเดินทางด้วยรถไฟไปปีนัง แล้วลงเรืออเมริกันเพรสซิเดนต์เพียร์ซ ไปขึ้นที่เจนัว และต่อรถไฟไปโลซานน์ …”
สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนากรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ทรงพระนิพนธ์ไว้ในหนังสือ “แม่เล่าให้ฟัง” ถึงการเดินทางไปประทับต่างแดนในระยะยาว อีกทั้งในขณะนั้นบ้านเมืองมีการเปลี่ยนแปลงการปกครอง
วิลล่าวัฒนา (Villa Vadhana) ตั้งอยู่เลขที่ ๕๑ Chamblandes dessusv อยู่ระหว่างถนน Tour Haldimand กับถนน General Guisan เมืองปุยยี นอกเมืองโลซาน เป็นบ้าน ๓ ชั้น ขนาด ๑๓ ห้องนอน ตั้งอยู่บนเนินลาดในเนื้อที่ประมาณ ๔ ไร่ มีบริเวณและสวนผลไม้ หันหน้าไปทางทะเลสาบเจนีวา (ทะเลสาบเลม็อง – Lac Leman) และมองเห็นเทือกเขาแอลป์
[caption id="attachment_38850" align="alignnone" ]
ซึ่งทรงเลือกทะเลสาบเลอมอง (Lac Leman) เขตปุยยี (Pully) เป็นสถานที่พักผ่อนอยู่เสมอ โดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๘ และรัชกาลที่ ๙ ทรงเรือใบและกรรเชียงเรือเล่นในทะเลสาบแห่งนี้ ซึ่งเป็นกิจกรรมที่ชาวสวิสนิยมในช่วงฤดูร้อน
[caption id="attachment_38851" align="alignnone" ]
สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ทรงตัดสินพระทัยย้ายออกจากแฟลตขนาด ๓ ห้องนอนที่ เลขที่ ๑๖ ถนนทิสโซต์ เมืองโลซาน เข้ามาอยู่ที่บ้านหลังนี้ ภายหลังการสละราชสมบัติของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และรัฐบาลได้อัญเชิญพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอานันทมหิดล เสด็จขึ้นครองสิริราชสมบัติ
ห่างจากแฟลตจะเป็นที่ตั้งของที่ทำการไปรษณีย์ ซึ่งพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงพระราชดำเนินไปส่งจดหมายถวายสมเด็จพระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า และไม่ไกลกันคือสถานีรถไฟ และตลาด ที่ทั้งสี่พระองค์ทรงซื้อเครื่องเสวยเป็นประจำ
[caption id="attachment_38852" align="alignnone" ]
บนเนินเขาใกล้กับพระตำหนักวิลล่าวัฒนามีสวนสาธารณะเดอ น็องตู (Parc du Denantou) ให้ทั้งสี่พระองค์ได้ทรงพักผ่อนพระอิริยาบถอยู่เป็นประจำ พื้นที่ด้านในมีน้ำพุรูปปั้นลิงสามตัว กำลังทำท่าปิดหู ปิดปาก และปิดตา สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ทรงนิพนธ์ว่าหมายถึง “ไม่ยอมฟัง ดู พูดในสิ่งที่เลว”
[caption id="attachment_38853" align="alignnone" ]
สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ทรงเช่าบ้าน วิลล่าวัฒนา หลังนี้จากเจ้าของในราคาเดือนละ ๘,๐๐๐ ฟรังก์สวิส โดยเจ้าของยินดีขายบ้านให้ในราคา ๙๖,๐๐๐ ฟรังก์สวิส แต่ไม่ได้ทรงซื้อไว้ เพราะไม่มีเงินก้อน ทรงย้ายเข้ามาอยู่ที่วิลล่าวัฒนา เมื่อวันที่ ๑๙ สิงหาคม พ.ศ. ๒๔๗๘ และทรงใช้ชีวิตที่นี่เป็นเวลาสิบกว่าปี ทรงตั้งชื่อบ้านหลังนี้ว่า “วิลล่าวัฒนา” ตามพระนาม “สว่างวัฒนา” ของสมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า และพระนามของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา
ต่อมาในปี พ.ศ. ๒๔๙๓ สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี เสด็จออกไปประทับที่แฟลตเลขที่ ๑๙ ถนนอาวองต์ โพสต์ ภายหลังพระราชพิธีราชาภิเษกสมรสระหว่าง พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช กับ สมเด็จพระราชินีสิริกิติ์ โดยมีพระประสงค์ให้ทั้ง ๒ พระองค์มีความเป็นส่วนพระองค์
ปัจจุบันเจ้าของบ้านได้รื้อบ้านหลังนี้ลง เนื่องจากสภาพทรุดโทรม และสร้างใหม่เป็นอาคารอะพาร์ตเมนต์ ๓ ชั้นสำหรับให้เช่าพักอาศัย ตั้งชื่อว่า “อาคารเลขที่ ๕๑” (Chamblandes ๕๑)
เมื่อสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เสด็จกลับยังประเทศไทย ทรงสร้างพระตำหนัก ๖ ชั้นหลังใหม่ เลขที่ ๑๕ ซอยบ้านดอน ถนนสุขุมวิท ๔๗ ในบริเวณติดต่อกับพระตำหนักเลอดิส ซอยแสงมุกดา ถนนสุขุมวิท ๔๓ แล้วเสร็จเมื่อ พ.ศ. ๒๕๔๐ เพื่อใช้เป็นที่ทรงงานและเป็นที่รับแขก ทรงตั้งชื่อพระตำหนักหลังใหม่ว่า พระตำหนักวิลล่าวัฒนา ตามชื่อพระตำหนักที่ทรงใช้ชีวิตมาตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์
[caption id="attachment_38855" align="alignnone" ]
ขอบคุณที่มาข้อมูลและรูปภาพ: สถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงเบิร์น www.thaiembassy.ch, สำนักพิมพ์บ้านพระอาทิตย์, พ.ศ. 2550, หนังสือ “แม่เล่าให้ฟัง”, ตามรอยยุวกษัตริย์ สวิตเซอร์แลนด์, Travel MThai
